Opća informacija  

Više je raznovrsnih uzroka neplodnosti  kod žena i muškaraca. Imunološki uvjetovana neplodnost u muškaraca i žena izazvana prisutnošću autoantitijela usmjerenih na stanice sperme (spermatozoide)  odgovorna za  visokih oko 20% svih neplodnosti. Ova antispermatozoidna antitijela mogu se naći u krvi i muškaraca i žena. 

Vidi: AUTOIMUNE BOLESTI

Dijagnostički testovi za utvrđivanje autoantitijela koja su usmjerena na razne stanice odnosno komponente vlastitog  tkiva  su   

ASA  – anti-sperm antitijela  u  serumu  (neplodnost u muškaraca i žena)                            

ASA   – anti-sperm antitijela u seminalnoj tekućini   (neplodnost u muškaraca i žena)  

Er-60 -  testikularni auto-antigen, marker kronične upale testisa  (neplodnost u 

                                muškaraca)   

Klinička informacija

Kao uzrok neplodnosti u krvi  muškaraca i  žena mogu se naći antitijela usmjerena na spermu

Kao uzrok neplodnosti u krvi  muškaraca   mogu se naći antitijela usmjerena na seminalnu tekučinu. te antitijela na antigen u testisu (Er-60)

Opširnije vidi u:

AUTOIMUNE BOLESTI 

REPRODUKTIVNI SUSTAV – NEPLODNOST

Jedinica:

U/ml

OD index

Referentni interval:

Opća informacija  

Celijakija je kronična  upalna  bolest tankog crijeva. koja dovodi do oštečenja stjenke crijeva što rezultira time da sprečava crijevo  da  absorbira  neke dijelove hrane koje su važne kod izazivanja te bolesti.

Oštečenje crijeva je uzrokovano imunološkom reakcijom na tri antigena. glijadin, transglutaminazu i  endomizijski antigen. 

Reakcijom na  konzumaciju glutena odnosno na njegovu frakciju glijadin stvaraju se antitijela na njega u IgG i IgA razredu (anti-glijadin IgG, IgA). Gluten se nalazi u pšenici, ječmu, raži, a možda i zobi.

Reakcijom  na enzim transglutaminazu, koji se nalazi u stjenci crijeva, stvaraju se autoantitijela  također u IgG I IgA razredu (ati-transaminaza IgG I IgA) 

Konačno reakcijom na   strukturnu komponentu stjenke crijeva – intermiofibrilarna tvar glatke muskulature crijeva – endomizijum (endomizijska antitijela – EMA) stvaraju se autoantitijela i na tu komponentu (anti EMA IgG, IgA)

EMA  IgG      - endomizijska IgG antitijela  na intermiofibrilarne  tvari glatke muskulature crijeva

EMA  IgA   

ATA Screen   - antitijela na tkivnu (humanu) transglutaminazu skupno  IgG/IgA 

ATA IgA       -  antitijela na tkivnu( humanu)  transglutaminazu  IgA (tTG-IgA / TTG-IgA)  

ATA IgG       -  antitijela na tkivnu (humanu)  transglutaminazu  IgG (tTG-IgG / TTG IgG)      

Glijadin    screen (IgG, IgA)

Glijadin IgA  - antitijela na glijadin

Glijadin  IgG

Klinička informacija

Znakovi bolesti kod celijakije su: slaba apsorpcija hrane koja dovodi do gubitka težine, nadutost u trbuhu, proljev i steatoreja.

Određivanje ovih antitijela omogučuje postavljanje točne dijagnoze celijačne bolesti i pračenju ove bolesti. Važno je imati na umu da u slučaju deficijencije sekretornog IgA test na IgA razred antitijela može biti lažno negativan zato je važno utvrditi antitijela na  EMA i ATA u IgG razredu.( vidi: 

Opširnije vidi u:

AUTOIMUNE BOLESTI 

PROBAVNI TRAKT

IMUNODEFICIJENTNA  STANJA  IgA DEFICIJENCIJA

Jedinica:

U/ml

OD index

Referentni interval:

Opća informacija  

Obje bolesti spadaju u nespecifične  upalne bolesti crijeva. Chron-ova bolest zahvača  veliki dio probavnog trakta (najčešće crijevo)  dok je ulcerozni kolitis ograničen na debelo crijevo.

Do 70% bolesnika sa Chron-ovom bolešču imaju antitijela na Saccharokyces cerevisie (ANCA). Premda pravi razlog tome nije poznat  ASCA antitijela  su snažno povezana sa upalnim procesima u crijevu. Uz ASCA u raznim kombinacijama IgG i IgA  u dijagnostici Chron-ove bolesti važno je utvrditi I prisustvo  ANCA BPI IgG antitijela te kalprotektin

Dakle antitijela za utvrđivanja Chronove bolesti su:

ASCA Combi       - antitijela na Saccharomyces cereusiae skupno  (marker Chron-ove bolesti)

ASCA IgA        

ASCA IgG        

ANCA  BPI  IgG  -  bactericidal permeability-increasing protein 

KALPROTEKTIN U SERUMU

KALPROTEKTIN U STOLICI

Klinička informacija

Početni znak Chron-ove bolesti je obično bol u trbuhu. Proljev sa krvlju ili bez nje, potreba za stolicom i do 20 puta na dan, neugodnosti u perianalnom području, inkontinencija stolice. Uz opče simptome bolesti,  te simptoma sa strane  probavnog trakta  u tijeku ove bolesti mogu bitizahvačeni i drugi organi   koža - eritema nodozum, unutarnje uho oko, zglobovi). 

Opširnije vidi u:

AUTOIMUNE BOLESTI 

PROBAVNI SUSTAV

CHRON-OVA BOLEST

Jedinica:

OD index

Referentni interval:

Opća informacija  

Dijabetes je kompleksna grupa metaboličkih bolesti karakterizirana povišenim šečerom (glukoze)  u krvi, bilo zato jer gušterača ne luči dovoljno inzilina  ili jer ga stanice, koje inače koriste taj šečer, ne mogu koristit

Klinička informacija

Postoje tri glavna tipa dijabetesa:

Tip 1 - nastaje zato jer gušterača ne stvara dovoljno inzulina  (poznat i kao o inzulinu ovisan dijabetes)

Tip 2 – nastaje zbog tzv inzulinske rezistencije – to je stanje kod kojega stanice ne uspjevaju koristiti  

             inzulin na pravi način.

Trudnički dijabetes  koji se javlja u trudnica koje dotada nisu imale dijagnozu dijabetesa. Ovaj oblik dijabetesa  može se razviti prema dijabetesu tip 2

Najčešći simptomi dijabetesa Tip 1: izrazita glad, gubitak težine.slabost, umor, zamagljen vid.

Najčešći simptomi dijabetesa Tip 2: često i obilno mokrenje, žeđ, slabljenje, zamor, smetnje vida,

Dijagnostika dijabetesa uključuje alijedeće pretrage koje daju uvid u produkciju inzulina:

C-PEPTID          - SERUM

C-PEPTID          - URIN

           Obje ove pretrage bolji su pokazatelj produkcije inzulina od samog mjerenja inzulina jer za 

           razliku od njega su  metabolički  neaktivni  i dva do pet puta duže ostaju u cirkulaciji od 

           inzulina koji je podložan  brzom  promjenom nivoa u serumu. 

Tip 1 dijabetes  nastaje zbog kroničnog razaranja beta stanica pankreasa koje izlučuju inzulin.Smatra se da je ova autoimuna destrukcija beta stanica  potpuno asimptomatska sve dok nije razoreno 80-90% tih stanica.Taj proces razaranja može trajati godinama i započeti bilo kada u svih dobnih skupina.

Tijekom te faze (bez simptoma odnosno bez znakova bolesti) taj autoimuni proces je karakteriziran  prisutnošču u krvi  autoantitijela  na antigene beta stanica.

Ta autoantitijela su;  IAA (anti-inzulin antitijela, anti-GAD (antitijela na glutamic-acid decarboxilase, ICA 512 (anti-tirozin fosfataza) te ZnT8 (anti-Zinc transporter 8.

Budući se ova antitijela pojavljuju u krvi znatno prije nastupa znakova bolesti jasno je da njihov nalaz u krvi upučuje na potencijalni razvoj Tip 1 dijabetesa 

Tip 1 dijabetes se može dakle razlikovati od Tip 2 dijabetesa nalazom slijedečih autoantitijela:

IAA                 -  Insulin antibodies tests – antitijela na humani inzulin

Anti- GAD      - antitijela na glutamic acid decarboxilase

ICA                  - antitijela na (antigene) stanica otočića pankreasa

ICA  2             

ZnT8 Ab        -  Zinc Transporter 8 Autoantibody -  autoantitijela na pankreatične beta stanice     

Tip 2  dijabetes  

Rizični faktori za nastanak dijabetesa Tip 2 su mogu biti: preobilna ishrana, pretilost, slaba fizička aktivnost i drugi

Testovi za dokazivanje Tip2 dijabetesa su:

Hb A1c   test. 

Glukoza u krvi mjerena natašte

Glukoza dnevni profil

OGTT – test tolerancije glukoze

Opširnije vidi u:

AUTOIMUNE BOLESTI 

DIJABETES

Jedinica:

Referentni interval:

Opća informacija  

Reumatske bolesti su bolna stanja obično izazvana upalom, otokom, bolovima  u zglobovima ili mišićima.

 Klinička informacija – indikacija:

Više je reumatskih bolesti no najčešći je reumatoidni artritis - RA (kojih ima više od 100 vrsta), i koji je jedan od najčešćih sistemskih autoimunih bolesti a nastaje zbog hiperaktivnosti imunološkog sustava. 

U reumatoidnom artritisu imunološki sustav napada ovojnicu zglobova izazivajući pritom bol u zglobu, otok i razaranje tkiva.

U ranoj fazi bolesti najčešći simptomi su: povećanje limfnih čvorova, mučnina, sllabost, umor i jutarnja ukočenost zglobova. Kod reumatoidnog artritisa mnogo  je prisutnih laboratorijskih elemenata za postavljanje dijagnoze to su:  reumatoidni faktor (RF), antinuklearna antitijela – ANA (vidi: ANA  (ANTINUKLEARNA ANTITIJELA), imuni kompleksi, sustav komplementa. Najvažnije je određivanje reumatoidnog faktora i to u sva tri razreda antitijela (IgM, IgG, IgA) jer osim dijagnostičke imaju i prognostičku vrijednost. Pojava RF –IgM  može prethoditi nastupu reumatoidnog artritisa  i više godina. RF-IgG i RF-IgA u početku bolesti su loš prognostički znak jer ukazuju na erozivnu bolest zgloba. 

Testovi za dokazivanje reumatoidnog artritisa: 

RF screen -   reumatoidni faktor, skupna antitijela svih triju razreda.

RF – IgM

RF – IgG                                                                                                                                               

RF – IgA

Gore spomenuti testovi su vrlo korisni rutinski testovi za dokazivanje RF. Međutim ova antitijela su također prisutna i u nekim drugim autoimunim bolestima, nekim infekcijama a i kod zdravih osoba  čak i do 15%.  Jedan  relativno novi test pokazao je također svoju vrijednost u dijagnostici RF – a ima i prognostičku vrijednost jer se javja godinama prije razvoja kliničkih znakova bolesti. To je ciklički citrulirani peptid (CCP) odnosno antitijelo usmjereno na njega – anti-CCP..

Anti-CCP – antitijelo na citrulin ciljni peptid                                                                                                                                                    

Opširnije vidi u:

AUTOIMUNE BOLESTI 

REUMATSKA BOLEST

Jedinica:

U/mL

Referentni interval:

Opća informacija

Hormons HCG  spada u gonadotropine. 

Klinička informacija

Ovaj hormon normalno stvara posteljica (placenta) tijekom trudnoće. Nakon začeća nivo ovog hormona raste da bi nakon porođaja naglo pao  na nedetektibilne granice.

Detekcija ovg hormona jasno ukazuje na ranu trudnoću.

Povišena količina ovog hormona izvan trudnoće  ukazuje na tumor dojke. On se može naći  i kod nekih drugih tumora i kod žena i kod muškaraca – posebno kod  tumora testisa.

Opširnije vidi u: 

HORMONI

GONADOTROPINI

TUMORI (HCG)

Jedinica:

 mIU/ml

Referentni interval: